Krajowy System Informatyczny do spraw Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES)
1. Od kiedy działa System Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
Począwszy od 12 października 2025 roku, 29 krajów europejskich posługujących się Systemem Wjazdu/Wyjazdu (EES) będzie stopniowo, przez sześć miesięcy, wdrażać system na swoich granicach zewnętrznych. W tym okresie zbieranie danych podróżnych może nie odbywać się od razu na wszystkich przejściach granicznych.
- Czym jest i co oznacza stopniowe wdrażanie Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
System Wjazdu/Wyjazdu (EES) to nowy, europejski zautomatyzowany system informatyczny służący do rejestrowania obywateli państw trzecich podróżujących w ramach pobytu krótkoterminowego. Za każdym razem, gdy przekraczają oni granice zewnętrzne któregokolwiek z krajów europejskich korzystających z tego systemu, ich dane zostają zarejestrowane w ww. systemie.
Do celów EES „obywatel państwa trzeciego” oznacza podróżnego, który nie posiada obywatelstwa żadnego z państw Unii Europejskiej ani obywatelstwa Islandii, Liechtensteinu, Norwegii lub Szwajcarii. „Pobyt krótkoterminowy” oznacza pobyt, którego długość nie przekracza 90 dni w każdym okresie 180-dniowym. Okres ten oblicza się jako jeden okres w odniesieniu do wszystkich krajów europejskich korzystających z EES.
System Wjazdu/Wyjazdu (EES) będzie stopniowo wdrażany na zewnętrznych granicach 29 państw Europy na przestrzeni 6 miesięcy. Te państwa będą stopniowo wprowadzać różne elementy Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES), w tym gromadzenie danych biometrycznych, takich jak wizerunek twarzy i odciski palców. Oznacza to, że dane biometryczne podróżnych (wizerunek twarzy i odciski palców) mogą nie zostać od razu zarejestrowane na każdym przejściu granicznym. Podczas stopniowego wdrażania paszporty będą nadal stemplowane jak dotychczas.
To stopniowe wdrażanie potrwa do 9 kwietnia 2026 r. Po zakończeniu stopniowego wdrażania, System Wjazdu/ Wyjazdu (EES) tj.: od 10 kwietnia 2026 r. będzie w pełni operacyjny na wszystkich przejściach granicznych, na granicach zewnętrznych państw Europy korzystających z tego systemu.
- W jakich krajach jest stosowany System Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Islandia, Królestwo Niderlandów, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Malta, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, Szwajcaria, Szwecja, Słowacja, Słowenia, Węgry, Włochy, Łotwa.
- Kogo dotyczy System Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
- obywateli państw trzecich dopuszczonych do pobytu krótkoterminowego na terytorium państw członkowskich i podlegających odprawie granicznej zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2016/399 podczas przekraczania granic, na których działa EES oraz,
- obywateli państw trzecich, którzy są członkami rodziny obywatela Unii oraz nie posiadają karty pobytowej przewidzianej dyrektywą 2004/38/WE ani dokumentu pobytowego przewidzianego rozporządzeniem Rady (WE) nr 1030/2002;
- obywateli państw trzecich, którym odmówiono wjazdu na pobyt krótkoterminowy na terytorium państw członkowskich zgodnie z art. 14 rozporządzenia (UE) 2016/399.
- Kto nie podlega pod System Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
- obywatele państw trzecich będących członkami rodziny obywatela Unii, do których ma zastosowanie dyrektywa 2004/38/WE, i którzy posiadają kartę pobytową przewidzianą w tej dyrektywie; niezależnie od tego czy towarzyszą, czy dołączają do tego obywatela Unii oraz,
- obywatele państw trzecich, którzy są członkami rodziny obywatela państwa trzeciego niezależnie od tego czy towarzyszą czy dołączają do tego obywatela państwa trzeciego, jeżeli korzystają na mocy umowy między Unią i jej Państwem Członkowskim, z jednej strony, a państwem trzecim, z drugiej strony - z prawa do swobodnego przemieszczania się równoważnego prawu przysługującemu obywatelom Unii i posiadają kartę pobytową przewidzianą w dyrektywie 2004/38/WE lub dokument pobytowy przewidziany w rozporządzeniu (WE) nr 1030/2002;
- obywatele państw trzecich posiadaczy dokumentów pobytowych, o których mowa w art. 2 pkt 16 rozporządzenia (UE) 2016/399, innych niż ci, którzy są objęci lit. a) i b) niniejszego ustępu;
- obywatele państw trzecich korzystający ze swojego prawa do mobilności zgodnie
z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/66/UE lub dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/801; - posiadacze wiz długoterminowych;
- obywatele Andory, Monako i San Marino, i posiadaczy paszportów wydanych przez Państwo Watykańskie lub Stolicę Apostolską;
- osoby lub kategorie osób zwolnionych z odprawy granicznej lub korzystających ze szczególnych zasad w stosunku do odprawy granicznej, o których mowa w art. 6a ust. 3 lit. g) rozporządzenia (UE) 2016/399;
- osoby lub kategorie osób, o których mowa w art. 6a ust. 3 lit. h), i), j) i k) rozporządzenia (UE) 2016/399.
- Jakie dane gromadzone są w Systemie Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
Podróżny musi podać swoje dane osobowe za każdym razem, gdy przekracza granice zewnętrzne państw korzystających z Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES).
EES gromadzi, rejestruje i przechowuje:
- dane osobowe (imię i nazwisko, data urodzenia, obywatelstwo, itp.),
- dane z dokumentu podróży (numer dokumentu, kraj wydania, data ważności itp.),
- data i miejsce każdego wjazdu i wyjazdu,
- wizerunek twarzy i odciski palców (dane biometryczne),
- informacje o ewentualnej odmowie wjazdu.
Odciski palców podróżnych, którzy posiadają krótkoterminową wizę na wjazd do strefy Schengen, są już przechowywane w Wizowym Systemie Informacyjnym (VIS) i nie będą przechowywane w EES. Odciski palców podróżnych, korzystających z ruchu bezwizowego będą przechowywane w EES.
W przypadku obywatela państwa trzeciego objętego obowiązkiem wizowym, system pobiera dane zawarte we wniosku wizowym bezpośrednio z Wizowego Systemu Informacyjnego (VIS) do Systemu Wjazd/Wyjazd (EES).
Gromadzenie i przetwarzanie danych osobowych odbywa się przy pełnym poszanowaniu przepisów i praw dotyczących ochrony danych.
- W jakim celu System Wjazdu/Wyjazdu (EES) gromadzi dane osobowe?
Dane osobowe są gromadzone i przetwarzane w Systemie Wjazdu/Wyjazdu (EES) w celu:
- zwiększenia skuteczności zarządzania granicami zewnętrznymi,
- zapobiegania migracji nieuregulowanej,
- ułatwienia zarządzania przepływami migracyjnymi,
- identyfikacji podróżnych, którzy nie mają prawa wjazdu lub którzy przekroczyli okres dozwolonego pobytu,
- identyfikacji podróżnych, którzy posługują się fałszywą tożsamością lub paszportem,
- ułatwienia zapobiegania przestępstwom terrorystycznym i innym poważnym przestępstwom, ich wykrywania i prowadzenia postępowań przygotowawczych w ich sprawie.
Gromadzenie i przetwarzanie danych jest wymagane zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/2226, w szczególności z art. 14, 16–19 i 23 rozdziału II oraz rozdziałem III.
- Czy przekazanie danych biometrycznych (wizerunku twarzy oraz odcisków palców) jest obligatoryjne?
Tak, przekazanie danych biometrycznych jest obligatoryjne. Z obowiązku złożenia odcisków palców zwolnione są dzieci poniżej 12 roku życia oraz osoby, od których pobranie takich odcisków jest fizycznie niemożliwe.
W przypadku odmowy przekazania danych biometrycznych, podróżnemu odmawia się wjazdu na terytorium krajów europejskich korzystających z Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES).
Katalog podmiotów uprawnionych do dostępu, do danych osobowych:
- Służby graniczne, organy wizowe i imigracyjne państw Europy korzystających z Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES) do celów weryfikacji tożsamości podróżnego i ustalenia, czy należy mu zezwolić na wjazd do danego kraju lub pobyt na jego terytorium.
- Organy ścigania w państwach korzystających z Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES) oraz Europol do celów ochrony porządku publicznego.
- W ściśle określonych przypadkach dane podróżnych można przekazać innemu państwu
(w UE lub spoza UE) lub organizacji międzynarodowej (wymienionej w załączniku I do rozporządzenia (UE) 2017/2226 – organizacji w ramach ONZ, Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji lub Międzynarodowemu Komitetowi Czerwonego Krzyża) do celów związanych z powrotem (art. 41 ust. 1 i 2 oraz art. 42) lub ochroną porządku publicznego (art. 41 ust. 6). - Przewoźnicy transportowi będą mogli jedynie sprawdzić, czy posiadacze wiz krótkoterminowych wykorzystali już liczbę wjazdów dozwoloną na podstawie ich wizy krótkoterminowej i nie będą mieli dostępu do innych danych osobowych.
- Jak długo dane osobowe będą przechowywane w Systemie Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
Dane podróżnych będą przechowywane w systemie wyłącznie do celów, dla których zostały zgromadzone przez określony czas wskazany poniżej:
- Wpisy dotyczące każdego wjazdu, wyjazdu lub odmowy wjazdu - 3 lata - począwszy od daty utworzenia danego wpisu dotyczącego wjazdu, wyjazdu lub odmowy wjazdu.
- Dane osobowe powiązane z rejestrem indywidualnym – 3 lata i 1 dzień - począwszy od daty ostatniego wyjazdu lub od daty odmowy wjazdu.
- W przypadku braku wpisu dotyczącego wyjazdu – 5 lat - począwszy od daty upływu okresu dozwolonego pobytu.
Po upływie każdego z wymienionych okresów, dane osobowe są automatycznie usuwane
z systemu.
- W jaki sposób dane przechowywane w Systemie Wjazdu/Wyjazdu (EES) są zabezpieczone?
Dane przechowywane w EES są chronione przed nadużyciami, a dostęp do nich mają wyłącznie wyznaczeni pracownicy organów krajowych.
Z wyjątkiem niektórych przypadków, danych podróżnych nie można przekazywać osobom trzecim – ani podmiotom publicznym, ani prywatnym.
Wszelkie przetwarzanie danych odbywa się w krajach europejskich korzystających z Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES).
Agencja Unii Europejskiej ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości (eu-LISA) pilnuje,
aby System Wjazdu/Wyjazdu (EES) był użytkowany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
W ramach Systemu wprowadzono solidne zabezpieczenia w celu skutecznej ochrony praw związanych z danymi osobowymi:
- obywatele państw trzecich, których dotyczy System Wjazdu/Wyjazdu (EES), mają prawo do żądania dostępu do swoich danych lub do żądania sprostowania, uzupełnienia lub usunięcia swoich danych w EES,
- EES podlega nadzorowi zarówno Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, jak i niezależnych krajowych organów nadzorczych w każdym kraju uczestniczącym,
- EES opracowano zgodnie z zasadą uwzględniania ochrony danych w fazie projektowania oraz domyślnej ochrony danych,
- zapewnienie przestrzegania praw podstawowych i przepisów o ochronie danych wymaga, aby technologia i systemy informacyjne były dobrze zaprojektowane i prawidłowo wykorzystywane.
- Jakie prawa przysługują podróżnym w odniesieniu do ich danych osobowych przechowywanych w Systemie Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
Każdej osobie przysługuje prawo do:
- dostępu do własnych danych osobowych;
- sprostowania, uzupełnienia własnych nieprawidłowych/niepełnych danych/korekty błędnych danych;
- ograniczenia przetwarzania danych osobowych;
- usunięcia własnych danych osobowych przetwarzanych niezgodnie z prawem;
- wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Aby skorzystać z któregokolwiek z tych praw, należy skontaktować się z administratorem danych lub inspektorem ochrony danych w którymkolwiek z krajów europejskich korzystających z EES, najlepiej w tym, który był celem podróży.
- Czy brak paszportu biometrycznego jest równoznaczny z odmową wjazdu?
Nie. Zasadniczo z tego powodu nie odmawia się wjazdu, ponieważ w przypadku podróży do krajów europejskich korzystających z EES akceptowane są ważne paszporty biometryczne
i niebiometryczne.
- Czy do przekraczania granic krajów europejskich korzystających z EES potrzebny jest paszport biometryczny?
Nie. Zasadniczo zarówno paszporty biometryczne, jak i niebiometryczne będą akceptowane przy przekraczaniu granic, jeżeli są ważne i spełnione zostały wszystkie pozostałe warunki wjazdu.
- Jak stosuje się System Wjazdu/Wyjazdu (EES) do beneficjentów umowy o wystąpieniu i do towarzyszących im członków rodzin?
Obywatele Wielkiej Brytanii i członkowie ich rodzin, którzy są beneficjentami umowy o wystąpieniu, będą zwolnieni z obowiązku rejestracji w EES tylko wtedy, gdy posiadają jeden z poniższych dokumentów pobytu:
- ważny dokument pobytu zgodny z umową o wystąpieniu wydany przez państwo członkowskie, które jest państwem przyjmującym, o którym mowa w umowie o wystąpieniu,
- ważny dokument pracownika przygranicznego zgodny z umową o wystąpieniu wydany przez państwo członkowskie, które jest państwem miejsca pracy, o którym mowa w umowie o wystąpieniu,
- ważny specjalny tymczasowy dokument pobytu zgodny z umową o wystąpieniu wydany przez państwo członkowskie, które jest państwem przyjmującym, o którym mowa w umowie o wystąpieniu, lub
- konkretny, ważny dokument pobytowy.
Beneficjenci umowy o wystąpieniu, którzy nie posiadają żadnego z powyższych dokumentów, zostaną zarejestrowani w EES. Mogą później zwrócić się o usunięcie lub zmianę swoich danych, jeżeli wykażą, że posiadają którykolwiek z powyższych dokumentów.
- Jakie są obowiązki przewoźników w zakresie wdrażania Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
Zgodnie z art. 26 konwencji z Schengen i art. 13 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2017/2226 przed wejściem na pokład, przewoźnicy są zobowiązani do zweryfikowania, czy:
- obywatele państw trzecich, którzy muszą posiadać wizę krótkoterminową, posiadają taką wizę,
- nie wyczerpano liczby wjazdów dozwolonych w ramach posiadanej wizy.
Z uwagi na fakt, że po zakończeniu stopniowego wdrażania EES, nie będzie już obowiązywać stemplowanie paszportów w przypadku pobytu krótkoterminowego, do przeprowadzania tych weryfikacji przewoźnicy będą musieli zamiast tego korzystać z interfejsu internetowego.
- Co się zmieni podczas odprawy granicznej, przy pierwszym przekroczeniu granicy po uruchomieniu Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES) oraz czy będą wymagane dodatkowe dokumenty?
Funkcjonariusze Straży Granicznej, oprócz zarejestrowania danych alfanumerycznych, pobiorą odciski palców oraz wykonają zdjęcie wizerunku twarzy. Informacje te zostaną wykorzystane do utworzenia rejestru indywidualnego danego podróżnego.
Od 12 października 2025 r. w związku z wdrożeniem Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES), procedura kontroli granicznej wobec obywateli państw trzecich będzie prowadzona zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami prawa Unii Europejskiej, w szczególności art. 6 oraz art. 6a rozporządzenia (UE) 2016/399 – kodeks graniczny Schengen oraz rozporządzenia (UE) 2017/2226 ustanawiające System Wjazdu/Wyjazdu (EES) w celu rejestrowania danych dotyczących wjazdu i wyjazdu obywateli państw trzecich, przekraczających granice zewnętrzne państw członkowskich i danych dotyczących odmowy wjazdu w odniesieniu do takich obywateli oraz określające warunki dostępu do EES na potrzeby ochrony porządku publicznego i zmieniające konwencję wykonawczą do układu z Schengen i rozporządzenia (WE) nr 767/2008 i (UE) nr 077/2011.
Proces odprawy granicznej zależeć będzie również od tego, czy obywatel państwa trzeciego posiada np. zezwolenie na pobyt, czy też wjeżdża w ramach pobytu krótkoterminowego i podlega kategorii EES zgodnie z art. 2 rozporządzenia 2017/2226.
Więcej informacji dot. Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES) można znaleźć na stronie internetowej: www.strazgraniczna.pl lub https://travel-europe.europa.eu/pl/ees
- Co się zmieni podczas odprawy granicznej, przy kolejnych przekroczeniach granicy po uruchomieniu Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
Przy kolejnych przekroczeniach granicy po uruchomieniu EES, odciski palców lub zdjęcie twarzy będą już zarejestrowane w EES. Funkcjonariusze Straży Granicznej zweryfikują jedynie odciski palców i zdjęcie, co zajmie mniej czasu. W rzadkich przypadkach konieczne może być ponowne zebranie i zarejestrowanie danych podróżnego.
- Czy dzieci podlegają pod kategorię EES, czy będą od nich pobierane dane biometryczne?
Tak, dzieci są objęte kategorią EES oraz w zależności od wieku zostaną pobrane od nich dane biometryczne:
- wizerunek twarzy: obywatele państw trzecich, którzy przebywają w ramach pobytu krótkoterminowego, bez względu na wiek,
- odciski linii papilarnych: obywatele państw trzecich, którzy przebywają w ramach pobytu krótkoterminowego, którzy ukończyli 12 rok życia.
- Czy podczas progresywnego wdrażania Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES) będzie nadal obowiązywać stemplowanie dokumentów podróży?
Tak, począwszy od 12 października 2025 roku przez okres 180 dni, obowiązek stemplowania dokumentów podróży będzie cały czas obowiązywać.
- Czy po zakończeniu progresywnego wdrażania Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES) dokumenty podróży nadal będą stemplowane?
Po zakończeniu progresywnego wdrażania, dokumenty podróży obywateli państw trzecich przebywających w ramach pobytu krótkoterminowego nie będą już stemplowane.
- Czy jeżeli posiadam Kartę Polaka to podlegam pod kategorię EES?
Osoby posiadające Kartę Polaka wraz z ważną wizą długoterminową nie podlegają pod kategorię EES.
- Czy jeżeli przekraczam granicę na podstawie art. 32 Ustawy o Cudzoziemcach, to czy podlegam pod kategorię EES?
Podczas wjazdu oraz pobytu na podstawie art. 32 Ustawy o Cudzoziemcach z dnia 12 grudnia 2013 r. (Dz.U. 2025. poz. 337) osoba taka nie podlega pod kategorię EES.
- Czy będą wymagane dodatkowe opłaty w związku przekraczaniem granicy po uruchomieniu Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES)?
W związku z wdrożeniem Systemu Wjazdu/Wyjazdu (EES) obywatele państw trzecich przy przekraczaniu granicy nie ponoszą żadnych opłat.